Gastblog door: Jan van Kampen (DoodleSoft)
Beverwijk gaat binnenkort Iv3 data publiceren, waardoor iedereen inzage kan krijgen in de uitgaven en inkomsten van de gemeente. Iets wat heel gewoon zou moeten zijn omdat het ‘ons’ geld is, maar dat is helaas nog niet het geval. Ongeveer 20% van de gemeentes publiceert deze data, waardoor een groot deel van ons belastinggeld nog onzichtbaar is.
Zelf ben ik erg vaak bezig met data voor m’n werk. Of het nou vertragingen van de NS, wachttijden van de Efteling, of gewoon openbare API’s van bedrijven zijn: (Open) Data kan leiden tot geniale projecten die het leven van heel veel mensen kunnen verbeteren. Of gewoon tot projecten die nergens op slaan, maar dat moet ook kunnen.
Wat kan je met deze data?
De Iv3 bestanden worden ieder kwartaal door gemeentes aangeleverd bij het CBS. Vervolgens kan het CBS deze bestanden gebruiken om gemeentes te vergelijken of om trends te spotten. De data is zo gedetailleerd dat je kan zien hoeveel geld een gemeente per kwartaal uitgeeft aan energie bij de brandweerkazerne.
Klikt enorm saai. Ik weet het. Maar je kan er echt heel veel mee. Journalisten kunnen geldstromen volgen en fraude opsporen. Developers kunnen toffe visualisaties maken. En samen kunnen deze partijen geniale vergelijkingen maken tussen gemeentes. Financiële transparantie zonder gedoe, als de bestanden van alle gemeentes eenmaal beschikbaar zijn.
Open Spending
Dit jaar kwam ik voor het eerst in aanraking met Open Spending. Dit is een tool van OpenState waarmee je op een gebruiksvriendelijke manier de baten en lasten van gemeentes, provincies en waterschappen kan inzien en vergelijken. Daarnaast kan je via de website zelf alle (Iv3) bronbestanden downloaden, waardoor je als ontwikkelaar niet zelf alle data bij deze instanties hoeft te verzamelen als je een idee hebt.
Toen ik in Open Spending op zoek ging naar Beverwijk, zag ik helaas dat mijn gemeente deze data nog niet openbaar had gemaakt. Gelukkig zijn de lijntjes via Twitter vrij kort, dus na wat tweets kreeg ik te horen dat Serge Ferraro (VVD) wel wat zag in het publiceren van deze data. Hij diende een motie in, die kort daarna ondertekend werd.
Uiteraard kwamen er wel wat kritische opmerkingen vanuit de raad. Zo werd er opgemerkt dat het publiceren van de bestanden ook een negatief effect kan hebben voor de gemeente. En dat klopt natuurlijk, want met de juiste tools en kennis kan je veel goede conclusies trekken over het uitgavenpatroon van de gemeente. Maar in het kader van transparantie is toch besloten om de motie aan te nemen.
Help mee!
Staat jouw gemeente nog niet in Open Spending? Probeer dan ook vooral zelf even een tweet naar wat lokale politici te sturen, want je ziet hoe makkelijk het kan zijn. Open Spending heeft zelfs een voorbeeld motie gepubliceerd die je kan copy-pasten!
